Aniversario do Nacemento de Concepción Arenal

Ferrol, 31 xaneiro 1820 - Vigo, 4 febreiro 1893

Tal día como hoxe, hai 193 anos, nacía no Ferrol, Concepción Arenal Ponte, escritora e activista social. Sorteando as dificultades que na súa época opoñíanse ao acceso das mulleres á universidade, estudou en Madrid Dereito, Sociología, Historia, Filosofía e idiomas (tendo ata que acudir a clase disfrazada de home). Concepción Arenal dedicou a súa pluma á reivindicación das situacións marxinadas; escribiu para que a lesen, para que a entendesen, para que os seus lectores participasen nos seus ideais. Un dos aspectos máis progresistas de Concepción Arenal é a súa consideración da muller como ser humano marxinado a quen hai que axudar, estimular e respectar, educándoa na dignidade da súa propia condición. 

Como escritora, Concepción Arenal elixiu o xénero e os medios máis accesibles aos lectores: o xénero epistolar e o folletín. Próxima ao krausismo, pronto foron coñecidas as súas críticas á inxustiza social do seu tempo (particularmente contra a marginación da muller, a condición obreira e o sistema penitenciario), fundamento dun reformismo social de raíz católica. Elaborou unha ampla obra escrita, na que reflexionaba sobre propostas como a legitimidad da guerra xusta en defensa dos dereitos humanos (Ensaio sobre dereitos de xentes), a orientación do sistema penal cara á reeducación dos delincuentes (O visitador do preso) ou a intervención do Estado en favor dos desvalidos (A beneficencia, a filantropía e a caridade). Como penalista propuxo unha función educativa do sistema penitenciario que reformase ao delincuente en lugar de castigalo, insistindo sempre na reeducación e inserción social dos presos.

Concepción escribe en 1860, "A beneficencia, a filantropía e a caridade", que presentará ao concurso que convoca a Academia de Ciencias Morais e Políticas, baixo o nome do seu fillo Fernando García Arenal, que ten entón 10 anos, co paso do tempo este neno converterase en Enxeñeiro de Camiños, Canles e Portos, exercerá de profesor da Institucion Libre de Ensino (ILE), virá destinado ao Porto de Vigo e máis tarde será profesor e director da nosa Escola de Artes e Oficios.
O catro de febreiro de 1893, Concepción Arenal falece en Vigo. Ao día seguinte foi enterrada na nosa cidade nun dos máis populosos enterros que se recordan. É o seu epitafio o lema que a acompañou durante toda a súa vida: Á virtude, a unha vida, á ciencia.
Na nosa centenaria Biblioteca conservamos 16 volumenes das "Obras Completas de Dª Concepción Arenal", editadas en Madrid: Librería de Victoriano Suárez, 1894-1900.